De anticonceptiepil is een van de meest gebruikte medicijnen. Omdat miljoenen vrouwen de pil vele jaren achtereen gebruiken, is veel bekend over de veiligheid van de pil. Toch worden de hormonen uit de anticonceptiepil nog wel eens in verband gebracht met een vergroting van de kans op bepaalde soorten kanker. Wat is hierover precies bekend?
Hormonen uit de anticonceptiepil
De meeste hormonale anticonceptiepillen bestaan uit een combinatie van oestrogenen en progestagenen. De werking als anticonceptivum wordt voornamelijk bepaald door het progestage hormoon. Het oestrogeen hormoon dient voornamelijk voor de cycluscontrole. Sinds de introductie van de anticonceptiepil in de jaren zestig van de vorige eeuw, is de hoeveelheid hormonen in de pil aanmerkelijk lager geworden, zonder dat de betrouwbaarheid van de pil is verminderd.Borstkanker
Er zijn diverse onderzoeken gedaan naar het verband tussen het gebruik van de anticonceptiepil en de kans op mammacarcinoom (borstkanker). Deze onderzoeken laten geen eenduidig beeld zien. Aangezien borstkanker relatief weinig voorkomt op de leeftijd dat vrouwen de anticonceptiepil gebruiken en ook andere factoren, zoals het aantal kinderen dat een vrouw heeft gekregen, het risico op borstkanker bepalen, is het moeilijk een duidelijke conclusie over het borstkankerrisico te trekken.
Bron:
Hunter D.J., Colditz G.A., et al. Oral contraceptive use and breast cancer: a prospective study of young women (Nurses Heath Study II), Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2010;19:2496-502
Baarmoederhalskanker
Baarmoederhalskanker ofwel cervixcarcinoom wordt in de meeste gevallen veroorzaakt door een infectie met het humaan papilloma virus (HPV). In een onderzoek onder enkele tienduizenden vrouwen is het verband tussen het gebruik van de hormonale anticonceptiepil en de kans op baarmoederhalskanker onderzocht. Hieruit bleek dat langer dan vijf jaar gebruik van de pil is geassocieerd met een zeer licht verhoogd risico op het ontwikkelen van baarmoederhalskanker. Na stoppen daalt het risico geleidelijk in tien jaar tot het normale basisrisico. De anticonceptiepil mag niet meer worden gebruikt door vrouwen bij wie baarmoederhalskanker geconstateerd is of die baarmoederhalskanker hebben gehad.Bron:
Appleby P., Beral V., et al., Cervical cancer and hormonal contraceptives: collaborative reanalysis of individual data for 16,573 women with cervical cancer and 35,509 women without cervical cancer from 24 epidemiological studies, Lancet 2007;370:1609-1621
Eierstokkanker
De derde vorm van kanker waarmee het verband met de anticonceptiepil is onderzocht is ovariumcarcinoom (eierstokkanker). Uit onderzoek is gebleken dat pilgebruikers een ongeveer 25 procent lagere kans op eierstokkanker hebben dan vrouwen die de pil nooit hadden gebruikt. Hoe langer vrouwen de pil gebruikten, des te lager werd het risico.Bronnen:
- Beral V., Doll R., et al., Ovarian cancer and oral contraceptives: collaborative reanalysis of data from 45 epidemiological studies including 23,257 women with ovarian cancer and 87,303 controls, Lancet 2008;371:303-314
- Hannaford P.C., Selvaraj S., et al., Cancer risk among users of oral contraceptives: cohort data from the Royal College of General Practitioner's oral contraception study, BMJ 2007;335:651
Alle kankersoorten
Naast een verminderde kans op eierstokkanker zijn er ook aanwijzingen dat het gebruik van de anticonceptiepil een vermindering van het risico op baarmoederkanker (endometriumcarcinoom) en dikke darmkanker (coloncarcinoom) zou geven. Om het risico op alle soorten kanker te vergelijken tussen vrouwen die de pil ooit hebben gebruikt en vrouwen die de pil nooit hebben gebruikt is een grootschalig en langdurig onderzoek in Engeland gedaan, de Royal College of General Practitioner’s oral contraception study. Uit dit onderzoek bleek dat het gebruik van de anticonceptiepil geen toename van de kans op kanker veroorzaakt en waarschijnlijk zelfs een vermindering van het totale kankerrisico geeft.