Het speeksel heeft een aantal belangrijke functies. Het houdt de mond vochtig waardoor het slikken makkelijker wordt. Het bevat enzymen die bijdragen aan de vertering van voedsel en het bevat afweerstoffen die beschermen tegen bacteriën en schimmels en die het tandglazuur gezond houden.
Bij het begrip 'droge mond' moet onderscheid worden gemaakt tussen het gevoel van een droge mond (dit wordt xerostomie genoemd) en een daadwerkelijk gemeten verminderde speekselproductie, die hyposalivatie wordt genoemd. In de praktijk is het meestal niet goed mogelijk een duidelijk onderscheid te maken tussen dit subjectieve gevoel en een daadwerkelijk verminderde aanmaak van speeksel.
Er zijn diverse geneesmiddelen die leiden tot het gevoel van een droge mond of een daadwerkelijk verminderde speekselproductie. Vanzelfsprekend kunnen vochtafdrijvende geneesmiddelen, zoals plastabletten (diuretica) en geneesmiddelen die zout zijn, zoals het antidepressivum lithium een droge mond veroorzaken.
Daarnaast staan de geneesmiddelen met een zogenaamd anticholinerg effect bekend om de bijwerking droge mond. Deze middelen werken door het blokkeren van bepaalde zenuwbanen in het lichaam, waaronder ook de zenuwbaan die de speekselklieren tot speekselvorming aanzet. Voorbeelden van geneesmiddelen met een anticholinerg effect zijn de luchtwegverwijders ipratropium (Atrovent) en tiotropium (Spiriva), sommige antidepressiva zoals amitriptyline en clomipramine, middelen tegen een overactieve blaas zoals oxybutynine, tolterodine (Detrusitol) en solifenacine (Vesicare), en sommige middelen tegen allergie zoals promethazine, Polaramine en hydroxyzine.
Wanneer aanpassing van uw medicatie niet mogelijk is of niet (voldoende) helpt, kunt u de klachten beperken met speekselvervangers. Dit zijn speciale vloeistoffen in de vorm van een bevochtigingsgel of -verstuiver. Een bevochtigingsgel brengt u op de slijmvliezen aan. Met behulp van een verstuiver kunt u de mondholte met die vloeistof bevochtigen. Een gel wordt vooral 's nachts prettig gevonden, een spray is vooral overdag aangenaam. Gewone mondwaters werken ontsmettend of verfrissend, maar werken niet tegen een droge mond. Gebruik mondwaters dus voor andere doeleinden.
Een droge mond is niet alleen een vervelend gevoel, het kan ook leiden tot allerlei andere gezondheidsklachten. Bij een droge mond is het daarom extra belangrijk uw mond goed te verzorgen. Tips voor het behoud van een goede mondgezondheid vindt u hier.
Een moment geduld aub...