Minder angst bij kinderen
Dat een en ander veranderd is in de tandheelkundige zorg, is gelukkig te zien aan het aantal kinderen met tandartsangst; 15 procent van de kinderen geeft aan bang te zijn voor een behandeling bij de tandarts en 6 procent kan worden beschouwd als zeer angstig. Deze cijfers liggen dus veel lager dan de hierboven genoemde gemiddelden over de gehele Nederlandse bevolking.
Oorzaken van tandartsangst
De oorzaken van angst voor de tandarts, kunnen heel verschillend zijn. Meestal is de angst ontstaan door een eerdere slechte ervaring. Hierin heeft bij bepaalde generaties de schooltandarts een grote rol gespeeld. Ook wanneer kinderen zelf geen slechte ervaring hadden met de behandelingen van deze tandarts, zorgden de griezelverhalen op school er wel voor dat er een angst ontstond. Angstige ouders hebben ook een grote invloed op het ontstaan van angst voor de tandarts bij kinderen. Ze voelen aan dat een bezoek aan de tandarts een negatieve lading heeft.
Tóch naar de tandarts gaan
Gelukkig zien we dat de meeste mensen met tandartsangst wel naar de tandarts gaan. Wanneer u dit niet doet, zullen er zeker problemen aan het gebit of het tandvlees ontstaan. Deze zullen bij pijn alsnog verholpen moeten worden. Wanneer u langere tijd niet bij de tandarts geweest bent, wordt de stap vaak nog groter om een afspraak te maken. Dat is zonde, want inmiddels is er in positieve zin veel veranderd in de tandheelkunde. Er is tegenwoordig niet alleen aandacht voor de verrichtingen in de mond, maar de interactie met de patiënt staat nu veel meer centraal. Het belang van contact met de patiënt en het geven van vertrouwen is groot; er wordt een goede uitleg gegeven over verschillende behandelmogelijkheden en over hoe de behandeling eruit gaat zien. Ook de samenwerking met de mondhygiënist is een grote vooruitgang. Hierdoor worden de meeste problemen voorkomen en anders in een vroeger stadium geconstateerd en behandeld.
Naast veranderingen in de tandheelkunde, zijn er ook andere veranderingen die mee kunnen helpen aan de vermindering van tandartsangst. Denk aan het ontstaan van internet. Hier is veel te vinden over behandelingen bij tandartsen en mondhygiënisten. Daardoor kunt u zich van tevoren goed inlezen en misschien wat spanning wegnemen.
Belangrijk is om na te gaan waar uw angst precies vandaan komt. Jaagt het geluid van de boor u angst aan? Is het de angst voor pijn? Of het gevoel van controle verliezen? Wanneer dit duidelijk is, kan er gekeken worden hoe het beste met de angst kan worden omgegaan.
Verdoving
Als de tandarts of mondhygiënist iets moet doen wat pijnlijk is, kan er een verdoving gegeven worden. Wanneer u tegen de prik op ziet, kan het tandvlees eerst minder gevoelig gemaakt worden met een zalfje. Hierdoor wordt het tandvlees oppervlakkig verdoofd. Geef het meteen aan wanneer u na de verdoving toch nog pijn voelt. Er kan dan een extra verdoving worden gegeven. Als de verdoving eenmaal werkt, voelt uw wang of lip vaak dik aan en hebt u het gevoel dat u moeilijker kunt praten en eten of drinken. Dit gevoel verdwijnt weer nadat de verdoving is uitgewerkt, meestal één of enkele uren na de behandeling.
Lachgas
In een klein deel van de tandheelkundige praktijken wordt gebruik gemaakt van lachgas. Dit zorgt ervoor dat u zich ontspannen voelt en dat de angst dus voor het grootste deel weggaat. Lachgas neemt echter niet de pijn weg, dus zal er alsnog met een prikje verdoofd moeten worden. Het lachgas wordt toegediend via een neuskapje. Wanneer uw tandarts of mondhygiënist geen gebruik maakt van lachgas, kunt u vragen om doorgestuurd te worden naar een praktijk waar dit wel mogelijk is.
Andere mogelijkheden
Een andere optie is om een kalmerend medicijn te gebruiken. Niet alleen merkt u dan minder van de behandeling, ook kunt u zich nadien minder goed herinneren wat er precies gebeurd is.
Ondanks deze mogelijkheden om de angst te verminderen, zijn er nog altijd mensen die toch angstig blijven. Wanneer sprake is van deze extreme angst is er de mogelijkheid de tandheelkundige behandeling onder narcose te laten uitvoeren. Wanneer er veel aan het gebit moet gebeuren, is dit een goede optie. Het gebit kan dan helemaal worden gerestaureerd zonder dat u iets merkt van de tandheelkundige behandeling. De angst is echter niet weg na de behandeling. Het is belangrijk dat het gebit hierna weer regelmatig gecontroleerd wordt. In veel gevallen is dit goed te doen, omdat mensen het gevoel hebben een tweede kans te krijgen. De grote problemen zijn aangepakt dus de nieuwe behandelingen zijn minder ingrijpend. Samen met een nieuw vertrouwen in de behandelaar en goed overleg, is de tandartsangst handelbaar. Bij wie dit niet het geval is, zou behandeling via EMDR-therapie uitkomst kunnen bieden.