Twee keer per jaar verzetten we de klok: in de zomer en in de winter. In de nacht van zaterdag op zondag gaat de wintertijd in en wordt de klok een uur teruggezet. Dit betekent dat je een uur langer kunt slapen. Maar wat doet dit eigenlijk met je lichaam en je slaapritme? In deze blog leggen we uit wat de impact van de wintertijd is en geven we tips om de overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen.
Wat is wintertijd en wanneer gaat de wintertijd in?
De wintertijd is de "standaardtijd" en duurt van het laatste weekend van oktober tot het laatste weekend van maart. Dit jaar gaat de wintertijd in op de nacht van 26 op 27 oktober. Dan verzetten we de klok om 3.00 uur 's nachts een uur terug. Hierdoor wordt het 's avonds eerder donker, maar 's ochtends juist wat eerder licht. Dit kan voor velen een voordeel zijn, vooral als je moeite hebt om in het donker op te staan.
Het effect van wintertijd op je biologische klok
Hoewel het fijn lijkt om een uur langer te slapen, kan de overgang naar wintertijd toch je biologische klok verstoren. De biologische klok regelt onder andere je slaap- en waakritme. Het aanpassen van de klok verstoort dit ritme, wat voor vermoeidheid en zelfs slaapproblemen kan zorgen. Vooral mensen die gevoelig zijn voor veranderingen in hun slaappatroon, zoals kinderen, ouderen, of mensen met slaapproblemen, kunnen hier hinder van ondervinden.
Invloed op je slaapritme
Een van de grootste effecten van de wintertijd is de impact op je slaapritme. Doordat de klok verzet wordt, moet je lichaam zich aanpassen aan een ander tijdschema. Hoewel een uur misschien niet zo lang lijkt, kan het toch zorgen voor een verstoorde nachtrust. Veel mensen merken dat ze in de dagen na het ingaan van de wintertijd vaker moe zijn of moeilijker in slaap vallen. Dit komt doordat je lichaam nog gewend is aan het zomer tijdschema.
Tips om je biologische klok te herstellen
Wil je je slaapritme goed behouden na de overgang naar de wintertijd? Deze tips kunnen helpen om sneller aan het nieuwe ritme te wennen en je slaap te optimaliseren:
- Licht is essentieel voor je bioritme: Zorg ervoor dat je ’s ochtends voldoende licht krijgt om je biologische klok goed in te stellen. Word je wakker voordat het buiten licht is? Overweeg dan een daglichtlamp te gebruiken om op een natuurlijke manier wakker te worden. Voor het slapengaan is het juist belangrijk om blootstelling aan fel licht te vermijden, zodat je lichaam weet dat het tijd is om te ontspannen.
- Bereid je voor op de wintertijd: Twee dagen voordat de wintertijd ingaat, kun je beginnen met een half uur later naar bed te gaan dan je normaal doet. De avond voor de klokwisseling ga je vervolgens een uur later naar bed. Zo geef je je lichaam de tijd om langzaam aan het nieuwe ritme te wennen, wat de overgang makkelijker maakt.
- Creëer een vast slaapritme: In de eerste week van de wintertijd is het belangrijk om elke dag op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan. Deze regelmaat helpt je lichaam om sneller in het nieuwe ritme te komen en voorkomt dat je slaapverstoringen ervaart.
- Zorg voor een comfortabele slaapomgeving: Een goede nachtrust begint bij een prettige slaapomgeving. Zorg voor voldoende ventilatie en houd de temperatuur in je slaapkamer koel, maar niet te koud. Veel mensen slapen beter in een frisse ruimte, wat helpt om dieper te slapen.
- Ontwikkel een slaapritueel: Een vast slaapritueel helpt je lichaam om zich voor te bereiden op de nacht. Leg je telefoon en andere apparaten een uur voor het slapengaan weg en dim de lichten. Doe vervolgens iets ontspannends, zoals lezen of mediteren, zodat je lichaam weet dat het tijd is om naar bed te gaan.
Energiek de wintermaanden door
Om je biologische klok zo min mogelijk te verstoren en snel aan de nieuwe tijd te wennen, is het belangrijk om voldoende te slapen en een regelmatig slaapritme aan te houden. Probeer daarnaast regelmatig naar buiten te gaan en daglicht op te vangen, want dat helpt om overdag energieker te zijn. Een goede nachtrust draagt bovendien bij aan een sterkere weerstand, waardoor je beter bestand bent tegen de wintermaanden.