Is het zinvol probiotica in te nemen naast een antibioticumkuur?

Als je bij de dokter weggaat met een recept voor antibiotica, heb je misschien gemengde gevoelens. Natuurlijk wil je graag een infectie verhelpen, maar niet ten koste van de nuttige bacteriën in je darmen? Helpt het om de schade aan je darmen te beperken, door samen met antibiotica probiotica te nemen?

In het verhaal van de moderne geneeskunde spelen antibiotica zowel de rol van held als van schurk. Weinig andere geneesmiddelen hebben zoveel levens gered. Maar antibiotica spelen ook een rol in de groeiende epidemie van darmdysbiose (een verstoord evenwicht van de darmflora), antibioticaresistentie en chronische gezondheidsproblemen die het gevolg zijn van een slechte darmgezondheid.

Dus enerzijds is het zo dat het innemen van probiotica samen met antibiotica een goede manier is om negatieve bijwerkingen tegen te gaan. Bovendien hebben ze tal van andere gezondheidsvoordelen. Sommige anderen zeggen echter dat het zinloos is om probiotica en antibiotica samen te nemen, omdat de antibiotica alle goede probiotische bacteriën zouden doden. Hoewel dit logisch klinkt, komt er uit recente studies aangetoond dat probiotica en antibiotica juist samenwerken.

Wat zijn probiotica eigenlijk?

Wat is probiotica? Probiotica zijn levende bacteriën. Er zijn veel verschillende soorten probiotische bacteriën. De meeste zijn lactobacillen of bifidobacteriën. De gedachte achter voedingssupplementen met probiotica is dat ze dan ook goed zijn voor de darmwerking. Probiotica zijn verkrijgbaar als (gefermenteerde) zuivelproducten. Hierbij kun je denken aan Yakult, Actimel en Activia. Er zijn ook andere supplementen, zoals capsules, poeders of zetpillen. Deze kun je bij de online drogist bestellen.

Er zijn verder ook voedingsmiddelen waar nuttige bacteriën in zitten, maar die niet vallen onder de probiotica:

  • Yoghurt
  • Bepaalde soorten kaas, zoals hüttenkäse
  • Zuurkool
  • Augurken

Of in verschillende soorten supplementen, die je hieronder gemakkelijk kunt vinden:

Antibiotica en diarree

Vijf tot dertig procent van de volwassenen en elf tot veertig procent van de kinderen die een breedspectrum antibioticum gebruiken, krijgt last van diarree. Breedspectrum antibiotica hebben door hun brede werking als nadeel dat ze ook een deel van de goede bacteriën in de darmflora doden. Bepaalde slechte bacteriën kunnen zich dan vermeerderen en voor problemen zorgen. Een bekend voorbeeld hiervan is de bacterie clostridium difficile.

Probiotica verminderen bijwerkingen van antibiotica

Wanneer je eerder antibiotica gebruikte, is de kans dus groot dat je toen bijwerkingen zoals diarree, schimmelinfecties of maag/darm pijn had. Het is bekend dat antibiotica werken door het doden van schadelijke bacteriën die infecties veroorzaken. 

De meeste antibiotica hebben een breed spectrum, wat betekent dat ze veel verschillende soorten bacteriën doden. Deze brede werking maakt ze nuttig voor veel verschillende soorten infecties, en het is daarbij dus ook de reden waarom ze uiteindelijk ook goede bacteriën kunnen doden. Bijwerkingen van antibiotica worden vaak veroorzaakt door het verlies van nuttige bacteriën en de daaruit voortvloeiende dysbiose. 

Probiotica kunnen zeer nuttig zijn om het gezonde evenwicht van de darmbacteriën te herstellen. Onderzoekers suggereren zelfs dat een zo vroeg mogelijke inname van probiotica bij antibiotica de beste manier is om bijwerkingen van antibiotica, zoals antibiotica-geassocieerde diarree, te verminderen.

Hoelang en hoe vaak moet ik probiotica slikken?

Samenvattend hebben probiotica de meest gunstige effecten van je antibioticakuur door de volgende eenvoudige stappen te volgen:

  • Begin met een probioticum van hoge kwaliteit zodra je met antibiotica begint. 
  • Neem de probiotica drie tot vier weken, en zodra je darmen het goed doen en je geen darm gerelateerde symptomen meer heeft, blijft je de probiotica nog een maand gebruiken om je darmen te laten wennen aan het nieuwe microbioom. 
  • Na een maand kun je de dosis verlagen tot de minimale effectieve dosis voor optimale gezondheidsresultaten.  

Zo is het te hopen dat je je goed blijft voelen tijdens en na de antibioticakuur.