Of een verhoogd cholesterol wordt behandeld met geneesmiddelen is afhankelijk van het totaalplaatje aan risicofactoren op hart- en vaataandoeningen. Risicofactoren voor hart- en vaataandoeningen zijn, naast een verhoogd cholesterol, roken, hoge bloeddruk, diabetes, reumatoïde artritis, stress, overgewicht, weinig lichaamsbeweging, ongezonde voeding en het drinken van meer dan twee glazen alcohol per dag. Er zijn verschillende soorten geneesmiddelen die gebruikt kunnen worden bij een te hoog cholesterolgehalte.
Gebruik
Cholesterolverlagers moeten dagelijks worden gebruikt. Omdat er niks wordt gemerkt van hun werking zijn mensen soms geneigd ze te vergeten. Wanneer bij een controle blijkt dat je cholesterolgehalte goed is, is het meestal toch de bedoeling dat je ze door blijft gebruiken. Als je ermee stopt zal het cholesterolgehalte bijna altijd weer stijgen.
Lees ook ons artikel 'Wat is cholesterol en waar is het goed voor?'
Statinen
Meestal krijg je een geneesmiddel uit de groep statinen. Statinen zijn cholesterolsyntheseremmers; ze remmen de aanmaak van cholesterol in de lever en verminderen zo het cholesterol in het bloed. De aanmaak van cholesterol is ’s nachts het hoogst. Daarom wordt meestal geadviseerd een statine ’s avonds in te nemen. Bekende statinen zijn atorvastatine (Lipitor) en simvastatine (Zocor). Statinen kunnen je cholesterolgehalte met 30 tot 50 procent verlagen en het risico op hart- en vaatziekten verkleinen.
Statinen zijn veel in het nieuws geweest in verband met hun bijwerkingen. Statinen worden echter meestal goed verdragen. In de bijsluiter vind je een volledig overzicht van de bijwerkingen.
De meest voorkomende bijwerkingen zijn:
- Maag- en darmklachten; treden vooral in het begin van de behandeling op. Meestal helpt het als je dit medicijn met wat voedsel inneemt. Wanneer je er na enige dagen last van blijft houden, bespreek het dan met een arts.
- Vermoeidheid, hoofdpijn en duizeligheid; treden vooral in het begin van de behandeling op. Blijf je er ook na enige dagen last van houden, bespreek het dan met een arts.
- Spierklachten; meestal zijn deze mild en onschuldig, maar in zeer zeldzame gevallen kan dit ook ernstig zijn. De verschijnselen zijn dan hevige spierpijn, spierzwakte, ziek voelen, koorts, misselijkheid en braken. Neem in dit geval meteen contact op met een arts. Overleg ook met een arts als je onverklaarbare spierpijn hebt. Wanneer dit door het medicijn komt, kan de arts eventueel de dosering verlagen of een ander medicijn voorschrijven. Recent is er ook onderzoek gedaan naar het effect van het gebruik van co-enzym Q10 op statine gerelateerde spierklachten. Hieruit bleek een positief effect, maar de onderzoekspopulatie was te klein om harde conclusies te trekken.
Fibraten
Fibraten verminderen de hoeveelheid vet in het bloed door enzymen te stimuleren die een rol spelen bij de opslag, verwerking en verbranding van vet. Ook verbeteren ze de verhouding tussen het goede cholesterol (HDL) en het slechte cholesterol (LDL). Fibraten worden voornamelijk gebruikt bij een verhoogd gehalte aan triglyceriden. In de bijsluiter vind je een volledig overzicht van de bijwerkingen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn maagdarmklachten. Neem contact op met een arts wanneer je hier veel last van hebt. Enkele namen: bezafibraat (Bezalip), ciprofibraat (Modalim) en gemfibrozil (Lopid).
Galzuurbindende harsen
Galzuurbindende harsen verlagen indirect het cholesterolgehalte in het bloed. Doordat ze aan galzuren binden in de darm, worden deze niet in het bloed opgenomen. De lever gaat vervolgens nieuwe galzuren maken en heeft daarvoor cholesterol nodig. Hierdoor neemt de hoeveelheid cholesterol in het bloed af.
Colestyramine (Questran) is een galzuurbindend hars. Het wordt meestal gebruikt in combinatie met een statine wanneer deze alleen onvoldoende effect heeft. De meest voorkomende bijwerking is verstopping. Dit komt vooral voor bij hoge doseringen. Hierna volgen: maagdarmklachten, tekort aan vetoplosbare vitamines (A,D,E en K) na langdurig gebruik en overgevoeligheid voor het middel (huiduitslag, jeuk en galbulten). In de bijsluiter vind je een volledig overzicht van de bijwerkingen.
Nicotinezuurderivaten
Deze afgeleiden van nicotinezuur remmen de vrijgave van vetzuren, de bouwstenen voor vetten en cholesterol, in het lichaam. Hierdoor kan de lever minder vetten en cholesterol maken. Acipimox (Nedios / Olbetam) is een nicotinezuurderivaat. Het werkt effectief, maar heeft wat meer bijwerkingen dan de overige cholesterolverlagende middelen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn opvliegers (dit gaat over wanneer je lichaam na een paar dagen aan het middel gewend is), maagdarmklachten en hoofdpijn. In de bijsluiter vind je een volledig overzicht van de bijwerkingen.
Cholesterolabsorptieremmers
Een cholesterolabsorptieremmer remt de opname van cholesterol uit voedsel en uit gal. Het wordt meestal voorgeschreven in combinatie met andere cholesterolverlagers. Wanneer andere cholesterolverlagers niet gebruikt kunnen worden (bijvoorbeeld in verband met bijwerkingen) wordt het soms op zichzelf staand voorgeschreven. Ezetimibe (Ezetrol) is een cholesterolabsorptieremmer. De meest voorkomende bijwerkingen zijn maagdarmklachten, vermoeidheid en hoofdpijn. In de bijsluiter vind je een volledig overzicht van de bijwerkingen.
Bekijk onze supplementen en meters voor cholesterol hieronder:
