Hockeyblessures voorkomen en behandelen

Hockey is een intensieve en dynamische sport waar een hoge mate van techniek vereist is. Ondanks het feit dat het een veilige sport is, kunnen hockeyers blessures oplopen door het atletisch vermogen, het contact en de sportieve activiteiten. Gelukkig zijn hockeyblessures meestal geen levensbedreigende hevige verwondingen. Er is een verscheidenheid aan kleinere verwondingen zoals kneuzingen, stuiterblessures en blauwe plekken. Er zijn ook grotere blessures zoals spierscheuren, knieletsel en schedelletsel die alleen met prompt medische zorg en fysiotherapie behandeld moeten worden. Onderstaande tekst richt zich op preventie en behandeling van hockeyblessures.

Oudere hockeyers kunnen het zich nog wel herinneren, maar voor jongere leden is het bijna niet voor te stellen dat het spelletje zo’n vijfentwintig jaar geleden meestal nog op een gewoon grasveld en met houten sticks gespeeld werd. Door de voortdurende innovatie in omstandigheden, materiaal, maar ook in de spelregels, is de hockeysport de afgelopen jaren steeds sneller en attractiever geworden. Een goede ontwikkeling voor spelers en toeschouwers. De keerzijde is echter dat de blessurekans ook is toegenomen. Keepersuitrusting, scheenbeschermers, mondbeschermers en gezichtsmaskers bij strafcorners voorkomen veel schade door hardhandig contact met ballen of sticks. Maar nog steeds wordt er in vele hockeykantines meer ijs verstrekt voor gebruik op de aangedane huid en gewrichten dan dat er in de frisdrankglazen gaat.

Het RIVM doet onderzoek naar bezoeken aan de spoedeisende hulp in relatie tot sportbeoefening. In 2011 bezochten 9.600 mensen in Nederland de eerste hulp vanwege een hockeyblessure. Op de spoedeisende hulp worden vooral hockeyers behandeld die zijn getroffen door een hockeybal of een stick. Veel mensen gaan niet direct naar de eerste hulp, maar gaan later naar hun eigen huisarts. Het werkelijke aantal hockeyblessures is veel groter, namelijk zo’n 110.000 per jaar. Blessures aan de knie en enkel komen echter het meeste voor. Vaak wordt deze blessure veroorzaakt door verdraaien, verzwikken door plotseling wenden of keren. Wanneer het aantal blessures gerelateerd wordt aan het aantal mensen dat de sport beoefent, neemt hockey, na zaalvoetbal en schaatsen, de derde plaats van de ranglijst blessuregevoeligheid in.

Iedereen weet natuurlijk dat een goede warming up en cooling down veel blessureleed kan voorkomen. Maar toch schiet het er vaak bij in. Op sommige sportcomplexen is nauwelijks ruimte voor een warming up, wedstrijden beginnen nogal eens te laat, waardoor het lichaam de warming up alweer is vergeten en ná de wedstrijd is een flesje gekoeld vocht vaak aantrekkelijker dan een cooling down. De belangrijkste functie van de warming up is het verhogen van de hartslag en de doorbloeding van de spieren. Rekoefeningen kunnen achterwege worden gelaten. Deze voorkomen geen blessures en hebben mogelijk zelfs een negatief effect. Ook het smeren van verwarmende spiercrèmes bij wijze van warming up is onzinnig. Deze producten verbeteren met name de doorbloeding in de huid, niet in de onderliggende spieren. Alleen van het stevig inmasseren van een dergelijke crème mag misschien enig effect worden verwacht. Het smeren van spiercrèmes na het sporten kan wel aangenaam zijn en hoeft dan dus zeker niet te worden nagelaten.

Voor de verzorging van stijve of pijnlijke spieren na de sportieve inspanning is een (deskundige) massage natuurlijk heerlijk. Belangrijk hierbij is om voldoende massageolie te gebruiken. Dat voorkomt irritatie van de huid. Kies de massageolie die je lekker vindt. Zogenaamd herstellende of spierversterkende ingrediënten in de olie bereiken je spieren niet en zijn dus geen reden om voor een bepaald product te kiezen. Het masseren van geblesseerde spieren kan de spierschade mogelijk vergroten. Laat dit dus enkel over aan een deskundige sport masseur of fysiotherapeut.

Bij een acute gewrichtsblessure is het van belang om het gewricht zo snel mogelijk te koelen. Hierdoor worden de bloedvaten rondom het gewricht nauwer en zal het gewricht minder zwellen. Door de zwelling wordt het stellen van de diagnose door de arts moeilijker en zal het gewricht pijnlijker en moeilijker hanteerbaar zijn. Het beste is om te koelen met een coldpack. Deze kan rechtstreeks op het gewricht worden gelegd. Koelen met ijsblokjes of een ijsbekertje is ook mogelijk, maar doe hier altijd een handdoek of theedoek omheen om bevriezing van de huid te voorkomen. Koel voldoende lang, maar niet langer dan een kwartier. Houd het gewricht tijdens en ná het koelen bij voorkeur hoog, dat voorkomt ook zwelling.

• De Star Balm Cold Packs* worden gebruikt als lokale behandeling voor pijnlijke spieren en gewrichten. Star Balm Cold Packs biedt onmiddellijke verkoeling en is ideaal voor de eerste behandeling van spierpijn bij schouders, rug, knie en andere bewegende lichaamsdelen. Cold Packs zijn ideaal bij behandeling van blessures bij afwezigheid van ijs of een ijskast en kunnen makkelijk meegenomen worden. *Medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.
• Nexcare™ ColdHot Therapy Pack Classic*: Natuurlijke therapeutische werking van koude en warmte. Kompressen kunnen worden gebruikt voor warmte- of koude therapie en zijn een praktische oplossing voor wie een natuurlijke behandeling prefereert zonder medicijnen. Gebruik koude kompressen bij spanningshoofdpijn, koorts (niet bedoeld om de lichaamstemperatuur te verlagen), acute verwondingen (kneuzingen, kleine builen), verstuikingen, bijv. van enkel, knie, elleboog of schouder, of zwelling als gevolg van kneuzing/letsel. Gebruik warme kompressen bij stijve nek of schouders, artritis/reumatoïde artritis (zonder acute ontsteking) zoals polsartritis, wanneer je het koud hebt (gebruik als warmwaterfles), bij pijn in de onderrug, menstruatiepijn, pijnlijke knie of algemene stijfheid van de beenspieren en bij buikpijn (uitsluitend als gevolg van spierspanning). Uitsluitend voor uitwendig gebruik. Niet gebruiken op een beschadigde of gevoelige huid. *Medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.
• Hansaplast Sport Cold Spray* is een spray voor directe verkoeling en pijnverlichting bij verrekkingen, verstuikingen en spier- en gewrichtspijnen. Hansaplast Sport Cold Spray kan worden gebruikt voor de behandeling van kleine sportgerelateerde blessures. De Cold Spray verkoelt en verzacht de pijn die voorkomt bij kneuzingen, verstuikingen en verrekkingen. De ingrediënten isopentaan en menthol zorgen voor een zeer effectieve koeling met een aangename mentholgeur. Hansaplast Sport Cold Sprays zijn ozon-vriendelijk en bevatten geen schadelijke fluorkoolwaterstoffen. *Medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing.

Een verdraaid of verzwikt gewricht blijft vaak lange tijd na de blessure een zwakke plek. Om een nieuwe blessure te voorkomen is het in dat geval goed om te gaan sporten met een brace. Een veelgehoorde misvatting over braces is dat deze het gewricht zouden verzwakken, doordat het te weinig belast wordt. Dat is een fabel. Een goede brace geeft een vrijwel volledige bewegingsvrijheid, maar begrenst de mogelijkheid voor de spieren en pezen rondom het gewricht om te overrekken. Het gewricht wordt dus normaal belast en vormt geen belemmering voor de sportprestatie.

Sportbraces zijn er in verschillende kwaliteiten. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen elastische braces en braces met verstevigingselementen. Elastische braces zijn goedkoop, bieden matige steun en weinig bescherming tegen een nieuwe blessure. Braces met verstevigingselementen kunnen meestal met klittenband of veters worden aangesnoerd en verhinderen de abnormale beweging van het gewricht. In aanschaf zijn ze wat duurder, maar ze bieden een beduidend betere bescherming en gaan ook langer mee dan een elastische brace.